Sau khi quyết định nối lại hoạt động xuất khẩu gạo của Thủ tướng chính phủ ban hành vào Thứ Sáu (10/4) với số lượng hạn chế là 400.000 tấn, nhiều doanh nghiệp ngành gạo cứ tưởng tháo dỡ ít khó khăn do gạo chất đống ở cảng đang nằm chờ xuất cả tháng nay.

Ảnh minh họa. Nguồn: LSVN

Thế nhưng, không ai ngờ, Tổng cục Hải quan cho mở tờ khai online vào lúc nửa đêm Chủ Nhật hôm nay (12/4) từ 0h đến 3h sáng là đóng cổng vì đã khai xong số lượng 400.000 tấn.

Không chưng hửng, không bức xúc mới lạ! Làm cách nào mà 400.000 tấn gạo được khai chỉ trong 3 tiếng đồng hồ? - Tôi muốn nhắc lại câu hỏi này một lần nữa. Xin đặt ra giả thuyết thế này: trung bình mỗi doanh nghiệp được xuất 1.000 tấn thì số tờ khai đã lên tới 400 tờ. Vậy trung bình 60 phút bên Hải quan sẽ duyệt phê cho 133 tờ khai, vị chi khoảng 25 giây đã duyệt xong một tờ khai. Tốc độ này có lẽ chỉ đủ để đọc tờ khai của doanh nghiệp là cùng. 

Vậy mà Hải quan đã đạt được tốc độ khó tin. Đúng là "quá nhanh quá nguy hiểm"!

Hạn ngạch xuất khẩu gạo có kiểm soát của Chính phủ để đảm bảo An ninh lương thực theo đề nghị của Bộ Công thương là 800.000 tấn được chia đều cho hai tháng 4 và tháng 5.

Số gạo được phê duyệt thực ra chỉ nhằm tháo gỡ khó khăn do tồn đọng gạo sau lệnh cấm xuất vào ngày 24/3 mà chính Bộ Công thương báo cáo là 3.004.000 tấn mà các doang nghiệp còn nợ đối tác nước ngoài tính đến ngày 31/5/2020.

Như vậy 400.000 tấn của tháng Tư coi như đã giải quyết xong.

Việc số lượng gạo chờ xuất quá lớn mà số gạo được duyệt chỉ vào khoảng 12% nên không biết sẽ xảy ra việc gì, liệu có xảy ra chuyện xin-cho giữa bên phê duyệt quota hay không? Vụ này có lợi ích nhóm chăng? Thế nhưng, một lẽ tất nhiên chắc chắn là các doanh nghiệp đang bị dồn gạo ở kho cảng kẹt đi không xuất được chịu áp lực rất lớn về kho bãi, quay vòng vốn, nợ ngân hàng. 

Về việc này, Tổng cục Hải quan cũng đã lên tiếng. Nội dung hơi dài nên tôi chia sẻ link để mọi người tham khảo: https://tuoitre.vn/vu-mo-to-khai-xuat-khau-gao-luc-nua-dem-tong-cuc-hai-quan-noi-gi-20200417231158679.htm.

Bộ Công thương đã quyết định thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, để nắm tình hình về lượng gạo hàng hóa tại các cảng phục vụ công tác điều hành xuất khẩu gạo. Cùng chờ kết quả của Đoàn kiểm tra vậy.